ซึ่งไร่หมุนเวียน เป็นเกษตรวัฒนธรรม ที่เหมาะสมกับระบบนิเวศภูเขา ที่ชาวปกาเกอะญอ ได้สะสมองค์ความรู้ ในการทำไร่หมุนเวียนที่ทำกินเพาะปลูกปีเดียว จากนั้นพักฟื้นพื้นทำกินให้ต้นไม้แตกกอ ลูกไม้เติบโต และสร้างความหลากหลายทางชีวภาพมากมายในพื้นที่พักฟื้น ก่อนที่จะเวียนทำกินอีกรอบ เป็นเกษตรที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม ไม่มีการใช้สารเคมี และไม่มีวันที่ภูเขาจะโล้นดังเช่นการทำการเกษตรแบบปลูกพืชเชิงเดี่ยว
ในปี 2556 ได้ขึ้นทะเบียนระบบไร่หมุ่นเวียน (ฆึฉึ่ย) เป็นมรดกทางวัฒนธรรรมของชาติ ในหมวดหมู่ทางธรรมชาติและจักรวาล แล้วสมาคมปกาเกอะญอเพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืน(PASD) เป็นองค์กรที่จะปกป้อง คุ้มครอง และสนับสนุน ให้ชาวปกาเกอะญอ ได้ดำรง เห็นถึงคุณูปการ ของไร่หมุนเวียน สร้างความมั่นคงทางอาหาร ให้ชุมชน และเป็นธนาคารพันธุ์พืช ที่ผ่านการเพราะปลูกแจกจ่าย ปฏิบัติการจริงในระบบไร่หมุนเวียนนี้
ได้เข้าไปดูและเก็บตัวอย่างความหลากหลายพันธุ์พืช ที่ไร่หมุนเวียน บ้านแม่สะต๊อบเหนือ และบ้านแม่หยอด ตำบลแม่ศึก อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่ ให้ดูบางส่วน